De rookmelder piept: dit is wat je moet doen

Als een rookmelder piept, doet het dat niet om je te irriteren. Je hoeft ‘m ook niet meteen van het plafond te sleuren of kwaad te worden, dat is nergens voor nodig. Als een rookmelder piept, wil het je iets duidelijk maken. Waarom piept mijn rookmelder? Er zijn verschillende verklaringen waarom een rookmelder piept. Er kan sprake zijn van brand, de piepende rookmelder wil iets anders duidelijk maken of de rookmelder is defect. We bespreken de verschillende opties en we leggen uit wat je moet doen als de rookmelder piept.

Rookmelder piept en het is geen vals alarm

Wanneer een rookmelder piept, is het altijd belangrijk om meteen actie te ondernemen. Ga meteen na waarom de rookmelder piept. Als een rookmelder blijft piepen, is er wellicht sprake van brand. Je zal dit al snel opmerken aan de rookgeur, die vaak ook zichtbaar is. We leggen stap voor stap uit hoe je moet reageren als een rookmelder piept bij een alarm.

Brand beoordelen

Het is goed dat de rookmelder blijft piepen, zodat zoveel mogelijk mensen worden gealarmeerd. Maak in de tussentijd meteen een beoordeling van de brand. Als alles goed is, zal een rookmelder piepen bij de lichtste rookontwikkeling en kan je de brand nog blussen. Houd er wel rekening mee dat je hiervoor ook de juiste brandblusmiddelen nodig hebt. Het is ook afhankelijk van wat er brandt. Een brand in de meterkast blus je bijvoorbeeld niet zelf, maar kan je maar beter overlaten aan de hulpdiensten.

Als je niet de juiste blusmiddelen hebt of als je de brand niet zelf kan blussen, is vluchten steeds de beste oplossing. Indien hier tijd voor is en dit niet in extra gevaar resulteert, is het altijd aan te raden om binnendeuren en ramen te sluiten. Zo kan de brand minder snel oplaaien omdat er minder zuurstof is.

Huisgenoten waarschuwen

In principe is het zo dat een rookmelder blijft piepen en dat huisgenoten automatisch worden gealarmeerd. Dit is met name het geval als verschillende rookmelders met elkaar verbonden zijn en op verschillende verdiepingen afgaan. Toch kan je dit niet zomaar aannemen. Rookmelders kunnen bijvoorbeeld stuk gaan door de brand of er kan al sprake zijn van verstikking in de slaap. Vergewis je er dan ook van dat iedereen de kans heeft om te vluchten. Schreeuw “brand” en, indien veiligheidshalve mogelijk, controleer de slaapkamers.

Ontvlucht de woning

Het is belangrijk om zo snel mogelijk de woning te ontvluchten. Verdoe geen tijd met het verzamelen van kostbaarheden of fotoboeken, de persoonlijke veiligheid staat op de eerste plaats. Neem de veiligste route naar buiten en vermijd liften. Als er al veel rook is, kruip je onder de rook door. Rook stijgt namelijk en laag op de grond is er nog de meeste zuurstof aanwezig en zal je het beste kunnen zien. Als je met verschillende personen vlucht, houden jullie elkaar vast.

Verzamel buiten

Verzamel op een afgesproken en veilige plek buiten. Doe dit bij voorkeur niet in een afgesloten stadstuintje, maar op de openbare weg. Controleer of iedereen de weg naar buiten heeft gevonden. Indien dit niet het geval is, probeer je contact te maken met de persoon die achtergebleven is. Maak een inschatting of het veilig is om deze persoon al dan niet te helpen.

Alarm slaan

Alarmeer buren en voorbijgangers zodat ook zij zich in veiligheid kunnen brengen. Vergeet uiteraard ook niet om de hulpdiensten te alarmeren. De hulpdiensten zullen willen weten waar de brand plaatsvindt, of er nog iemand in de woning aanwezig is en wat er brandt. Vervolgens komen ze zo snel mogelijk ter plaatse.

Rookmelder blijft piepen zonder dat er rook is

Een vals alarm, waarbij de rookmelder piept zonder dat er sprake is van rookontwikkeling, kan verschillende redenen hebben. Een rook- of brandalarm piept soms om duidelijk te maken dat er iets mis is met de batterij. Het kan ook dat een rookmelder op stroom piept om aan te geven dat er een probleem is met de stroomvoorziening, bijvoorbeeld omdat de elektriciteit is uitgevallen. Ten slotte kan het dat de rookmelder piept omdat het stuk is en vervangen moet worden.

Vluchtige stoffen, damp of stoom zorgen voor een vals alarm

Bepaalde vluchtige stoffen kunnen ervoor zorgen dat de rook- of brandmelder blijft piepen. Deze vluchtige stoffen kunnen bijvoorbeeld vrijkomen tijdens het verven. Daarnaast kan het dat de rookmelder piept doordat er veel stoom of damp is, bijvoorbeeld door warme douches of tijdens het koken. Een goede ventilatie en het gebruik van een afzuiginstallatie is belangrijk. Daarnaast dien je een rookmelder altijd op minstens vijf meter van zo’n damp- of stoombommen te plaatsen, dus misschien hangt de rookmelder wel gewoon te dicht en dan is het helemaal niet zo gek dat de rookmelder piept.

Louter de piepende rookmelder uitzetten, zal dan niet volstaan. In dergelijke gevallen is het belangrijk dat je de ruimte goed verlucht, zodat je de oorzaak van het vals alarm wegneemt. Vervolgens haal je de rookmelder van het plafond en maak je het goed schoon. Stof het even af en zuig het met een stofzuiger schoon (met de zachte borstel). Nadien hang je de rookmelder terug en zou het probleem verdwenen moeten zijn. Als je verschillende rookmelders hebt die met elkaar verbonden zijn, zal je merken dat elke rookmelder piept. Je hoeft ze niet allemaal schoon te maken, maar enkel de rookmelder die het alarm veroorzaakt. Meestal is dit de rookmelder waarvan het rode ledlampje snel oplicht. Het is ook in deze ruimte dat er iets aan de hand is dat ervoor zorgt dat de rookdetector piept.

Rookmelder geeft korte piep: batterij vervangen

Geeft de rookmelder een korte piep, dan gaat er eigenlijk geen alarm af. Een rookmelder piept kort om je iets te vertellen. Meestal wil via een korte piep de rookmelder aangeven dat de batterij moet worden vervangen. Een brandmelder piept kort om dezelfde reden. Een rookmelder piept om de 30 seconden tot 40 seconden om dit duidelijk te maken, hoewel dit per producent ietwat kan variëren. Meestal zal het ledlichtje gelijktijdig knipperen. Het is belangrijk dat je hiervan op de hoogte bent, want spoedig ben je niet meer veilig. Daarom zegt de rookmelder waarvan de batterij leeg is piep.

Vervang in dit geval de batterij door hetzelfde type batterij en test de rookmelder uit. Maak je geen zorgen: het is niet de batterij van de rookmelder die piept, maar de rookmelder zelf. Er dreigt geen gevaar, de batterijen zijn gewoon leeg. Uiteraard geldt dit niet als een rookmelder zonder batterij piept. Zo’n rookmelder krijgt energie via de netstroom en dan wil de piepende rookmelder iets anders duidelijk maken.

Rookmelder: batterij vervangen en blijft piepen

Als de rookmelder blijft piepen na een nieuwe batterij is er een andere oorzaak voor het gepiep. Als de rookmelder blijft piepen na het vervangen van de batterij wil dit wellicht zeggen dat de rookkamer van de piepende rookmelder vervuild is. Het is dan belangrijk dat je de rookmelder die blijft piepen met een nieuwe batterij goed schoonmaakt. Bij deze foutmelding zal de rookmelder meestal piepen zonder dat het rode ledlampje oplicht of knippert.

Als de rookmelder piept na het vervangen van de batterij en na het schoonmaken, kan het zijn dat je de rookmelder moet vervangen. Ga wel eerst na of er geen andere oorzaak is waarom de rookmelder piept nadat de batterij is vervangen.

De rookmelder piept

Rookmelder piept af en toe door een spanningsuitval

Een mogelijke reden waarom een rookmelder op netstroom piept, is spanningsuitval. Een goede rookmelder vertrouwt namelijk niet alleen op de netstroom, maar heeft ook een back-upbatterij. Als de stroom uitvalt, hetgeen tijdens een brand niet ongewoon is, blijft de rookmelder functioneren. De back-upbatterij houdt het niet lang vol en net zoals bij een leeglopende batterij word je hiervan op de hoogte gebracht. Als zo’n rookmelder op netstroom piept, controleer je even of de zekeringen zijn ingeschakeld. Controleer daarnaast of de rookmelder goed is vastgeklikt op de bodemplaat en controleer de bedrading. Veel rookmelders geven deze foutmelding op een andere manier aan. Bijvoorbeeld: de rookmelder piept om de minuut en een groen of oranje ledlampje licht op.

Rookmelder blijft piepen zonder batterij

Als een rookmelder piept zonder batterij en zonder dat het op de netstroom is aangesloten, is er iets goed mis. Je hoort namelijk een piepgeluid zonder dat er sprake is van stroomtoevoer naar de sirene. Vraag aan huisgenoten of ze ook het piepgeluid horen. Indien dit niet het geval is, is het aan te raden om je huisarts op te zoeken. Je kan bijvoorbeeld last hebben van oorsuizen of waanbeelden.

Handleiding van de rookmelder lezen

Wij raden aan om altijd de handleiding van een rookmelder te bewaren. Zoals je hierboven merkt, kan een piepende rookmelder verschillende redenen hebben. In de handleiding vind je meestal terug hoe je de juiste diagnose stelt en welke vervolgacties er nodig zijn. Je leest bijvoorbeeld ook hoe bij een rookmelder die piept uitzetten mogelijk is. Noteer in de handleiding altijd de datum waarop je de rookmelder hebt opgehangen, doe dit ook op de rookmelder zelf. Het is afhankelijk van de instructies van de fabrikant, maar meestal moet je de rookmelder na tien jaar vervangen omdat de goede werking dan niet meer is gegarandeerd. Ook de ingebouwde batterijen zijn vaak ontworpen om tien jaar mee te gaan. Nadien ben je niet meer honderd procent veilig.

Een alternatief is kiezen voor een rookmelder met een app. Als een rookmelder piept en een app heeft, zie je in de app meestal meteen wat de reden is en hoe je kan ingrijpen. Dit is natuurlijk veel eenvoudiger. Het nadeel is dat dergelijke rookmelders over het algemeen iets duurder zijn. Ook bij een rookmelder met een app raden we aan om de handleiding altijd goed te bewaren.

Veelgestelde vragen over een rookmelder die piept

  • Hoe moet ik mijn rookmelder onderhouden?

Het volstaat om je rookmelder een keer per maand met een vochtig doekje, zonder schoonmaakmiddelen, af te nemen. Ongeveer twee keer per jaar maak je de rookmelder schoon met een stofzuiger. Gebruik hierbij een opzetstuk met zachte borstelharen. Vergeet niet om de rookmelder nog even te testen wanneer je het terughangt. Gebruik geen reinigingsmiddelen, oplosmiddelen of chemische producten en zorg ervoor dat er geen water in de rookmelder terechtkomt.

Stel het onderhoud overigens niet uit tot als de rookmelder piept. In het beste geval zorgt een gebrekkig onderhoud ervoor dat een rookmelder piept wanneer het niet moet piepen. In het slechtste geval zal een rookmelder niet piepen wanneer je wil dat een rookmelder piept: bij brand!

  • Hoe test ik of een rookmelder nog werkt?

Soms is het zo dat een rookmelder piept omdat er een probleem is. En maar goed ook, want anders riskeer je dat de rookmelder niet werkt wanneer je wil dat de rookmelder piept. De rookmelder testen doe je door de testknop te gebruiken. Druk de testknop in tot het alarm afgaat. Als je de testknop loslaat, zou het alarm opnieuw moeten stoppen. Houd er rekening mee dat je bij sommige rookmelders de testknop gedurende twintig seconden moet indrukken, dit verschilt per model.

Het is aan te raden om zo’n test een keer per maand uit te voeren. Gelukkig duurt een test niet langer dan twintig seconden per rookmelder. Kies een vast moment uit om de rookmelder te testen, zodat je het zeker niet vergeet. Doe het bijvoorbeeld altijd op de eerste dag van de maand of de eerste zondag van de maand. Nog handiger zijn de slimme rookmelders die zichzelf testen. Voorbeelden hiervan zijn de rookmelders van Nest Protect.

  • Mijn rookmelder blijft piepen. Hangt het op een verkeerde plek?

Dat kan inderdaad de reden zijn waarom een rookmelder piept. In principe moeten rookmelders minstens vijf meter, volgens sommigen zelfs minstens zes meter, van ovens, boiler en kachels worden gehangen. Verder is het aan te raden om de rookmelder op minstens drie meter van de keuken- en badkamerdeur te hangen en om de rookmelder op minstens een meter afstand van openslaande ramen en deuren te hangen. Zo voorkom je dat een rookmelder piept omdat je een warme douche hebt genomen.